Euthanasie van aquariumvissen

Ook vissen moeten helaas soms gedood worden. Sommige methoden zijn snel en effectief, maar voor veel aquariumhouders emotioneel niet aanvaardbaar. Onderstaand artikel van de heer P.J. Werkman, dierenarts te Leusden, geeft namens de Werkgroep Vissen en Ongewervelden van het Platform Verantwoord Huisdierenbezit inzicht in deze materie alsook een aantal aanbevelingen voor het humaan doden van aquariumvissen.

Het verantwoord doden van aquariumvissen

Het kan voorkomen dat een houder van aquarium- of vijvervissen genoodzaakt is één of meerdere vissen te (laten) doden. Redenen voor het doden van vissen kunnen zijn:

• Ongeneeslijke ziekte, misvormingen en/of gezwellen.
• Ouderdom of verzwakking waardoor andere aquarium- of vijverbewoners een verhoogd risico op besmetting met bijvoorbeeld parasieten of bacteriën oplopen.
• Overtollige vissen na het kweken; sommigen zijn via de handel te verkopen of kunnen als voedsel voor andere vissen dienen.
• Soms moeten enkele vissen gedood en onderzocht worden om daarmee achter de oorzaak van de ziekte van een groep vissen te komen.

Dit onderzoek kan men laten uitvoeren bij een dierenarts met kennis van visziekten of een visziekte laboratorium (bijvoorbeeld ID te Lelystad); maar informeer eerst naar de kosten.

Omdat veel parasieten en bacteriën dode vissen snel verlaten is het vaak niet zinvol om dode vissen weg te brengen en te laten onderzoeken. Bovendien treedt in het inwendige van de vis al snel weefselvertering op waardoor het niet mogelijk meer is om een goede diagnose te stellen. Wanneer vissen moeten worden gedood, dan behoort dat snel te gebeuren en met een minimum aan ongerief en lijden. Zieke of overtollige vissen door het toilet spoelen of in buitenwater loslaten zorgt niet voor een snelle pijnloze dood, maar geeft een langzame vergiftigingsdood. Deze vergiftigingsdood is echter niet waar te nemen omdat de vissen buiten het gezichtsbereik zijn.

Dodingsmethoden

• De nek doorsnijden of een harde slag op de kop geven zijn snelle en effectieve dodingsmethoden;
• Bevriezing van kleine niet te vette vissen tot maximaal 15 cm lengte is ook mogelijk. Doe de vis(sen) in een klein bakje met water en zet deze in de diepvries of in het diepvriesvak van de koelkast. De vis koelt af, raakt onderkoelt en sterft na verloop van 15 -20 minuten. Deze methode duurt eigenlijk te lang en daarom verdient onderstaande methode(n) met een narcose vloeistof met Benzocaine of 2-Phenoxy Ethanol de voorkeur (zie onder).

Het humaan euthanaseren van vissen

Voor het zorgvuldig euthanaseren van vissen zijn zonder recept bij de apotheek de volgende stoffen te koop: ‘Benzocaine’ en ‘2-Phenoxy Ethanoly Ethanol’ (wel aangeven waar u de stoffen voor wilt gebruiken). Deze stoffen zijn beiden geschikt voor zowel zoet- als zoutwatervissen. Doe de vis(sen) in het water en deze zijn binnen enkele minuten dood.

Benzocaine (poeder)

Receptuur: 5gr oplossen in 25ml Aceton (stamoplossing)
Dosering: 2ml op 1ltr water
Contra indicatie: kan bij aanraking met de huid een overgevoeligheidsreactie geven.

2-Phenoxy Ethanol (vloeistof)

Dosering: 5ml op 1ltr warm water. Af laten koelen tot aquariumtemperatuur.

Om zeker te zijn dat de dood is ingetreden moet u de vis(sen) voldoende lang in de verdovingsvloeistof houden. Dode vissen bewegen niet en reageren niet op aantikken of aanraking. Ook de kieuwdeksels bewegen niet. De dode vissen zakken naar de bodem en kunnen in een later stadium gaan drijven.

N.B. De resten van de vloeistof bij voorkeur in- afleveren bij een chemisch afvaldepot.