Wat eten discusvissen in de natuur eigenlijk?

Deze vraag was lastiger te beantwoorden dan u denkt en voor het antwoord was een langdurig wetenschappelijk onderzoek nodig. Deze wetenschappelijke onderzoeken zijn lastig te financieren. Commerciële bedrijven staan immers niet te springen om deze kosten te dragen.

Zoals aangegeven is het vervelend dat je vele jaren onderzoek nodig hebt voordat je een duidelijk beeld krijgt van wat vissen eten. Afgezien van de lokale omstandigheden en de seizoenen, moet je immers ook rekening houden met de verschillen van jaar tot jaar.

Aan één bioloog (en dan bedoelen we dit keer geen extern filter) heb je niet genoeg, je hebt ook ondersteunende hulpmiddelen en personeel nodig. Alleen dit al vergt een gedegen voorbereiding. Van pleister tot schipper…. aan alles moet gedacht worden, want in afgelegen gebieden kan je niet even naar een winkel om wat spullen halen.

Aangezien de mens niet lang onder water kan vertoeven, wordt het onderzoek onder water tot een minimum beperkt. Maar om de vraag te beantwoorden hoe de discusvissen aan hun eten komen, moet je ze toch echt onder water observeren. Wil je alleen weten wat de vissen gegeten hebben, dan is het onderzoeken van de maag- en darminhoud voldoende. Op zich is dit een stuk eenvoudiger, maar je moet wel eerst voldoende vissen op de diverse locaties en in de diverse seizoenen vangen.

Na het veldonderzoek moeten de onderzoeksresultaten nog wel verwerkt worden zodat ze bruikbaar zijn voor publicatie. En dan te bedenken dat wij als hobbyisten genoeg hebben aan een lijstje van de voedselbron. Het probleem is dat je dit lijstje wel eerst moet vertalen naar producten die wij bij de lokale aquariumspeciaalzaak kunnen kopen. In de meeste gevallen komt het er op neer dat je alleen kant en klare producten kan kopen. De visvoerfabrikanten zullen hun voer meestal zo samenstellen dat de vissen een uitgebalanceerd voedselaanbod krijgen dat niet seizoensgebonden is. Verder zal hij dit aanvullen met vitaminen en andere nuttige elementen.

Hoewel sommige hobbyisten dus denken dat zij een biotoop creëren, is zelfs het voer meestal een slap aftreksel van wat er in de natuur voorradig is. Ik ken trouwens geen enkele aquariaan die de wijze van voeren aanpast aan de seizoenen.

Onderzoekresultaten

Als je de onderzoeksresultaten gaat vergelijken, kom je uit op een gevarieerd voedingspatroon dat sterk seizoensgebonden is. Voor de wilde discus ziet dit er als volgt uit:

• afval en plantaardig materiaal (bloemen, vruchten, zaden en bladeren);
• algen en microalgen;
• ongewervelde waterdieren;
• op of in de grond/bomen levende geleedpotigen.

De Amazone is een groot gebied met een uniek ecosysteem. Hoewel wij over een tropisch regenwoud spreken kent het ook een droge periode. De planten hebben weinig water tot hun beschikking en schakelen over naar hun overlevingstactiek. Het waterniveau zakt dramatisch en alle dieren moeten maar zien te overleven. De enige vissen die het tijdens deze periode minder moeilijk hebben zijn de roofvissen. Zij kunnen nog van de uitgehongerde vissen leven, maar dit geeft geen garantie voor de toekomst omdat het aanbod schaars is en zij dus ook nog altijd kunnen droogvallen.

Na het droge seizoen krijg je zes tot negen maanden een overvoed aan water. Het gevolg is dat het gebied last krijgt van overstromingen. Tijdens deze periode is er een overvloed aan voedsel aanwezig. Bijna alle bomen en struiken staan in bloei en leveren hun vruchten en zaden af. Dit is de belangrijkste voedingsbron voor 75 % van alle Amazonevissen.

De volwassen vissen kunnen aansterken en zich voortplanten. Omdat er een overvloed aan voedsel is, kunnen tijdens deze periode de jongen snel tot volwassenen exemplaren groeien. Voor de roofvissen is het een slechte tijd. Hoewel er een overvloed is, kunnen zij door de enorme watermasse door de bomen (schuilgelegenheden) de vis niet vinden.  Om het verhaal compleet te maken vindt u hieronder een lijstje van het voedingspatroon van verschillende locaties en verschillende seizoenen.

Na het droge seizoen krijg je zes tot negen maanden een overvoed aan water. Het gevolg is dat het gebied last krijgt van overstromingen. Tijdens deze periode is er een overvloed aan voedsel aanwezig. Bijna alle bomen en struiken staan in bloei en leveren hun vruchten en zaden af. Dit is de belangrijkste voedingsbron voor 75 % van alle Amazonevissen.

De volwassen vissen kunnen aansterken en zich voort planten. Tijdens deze perioden kunnen de jongen snel groeien tot volwassenen exemplaren, want er is een overvloed aan voedsel. Voor de roofvissen is het een slechte tijd, hoewel er een overvloed is aan vis moeten zij het wel kunnen vinden. De watermassa is zo enorm dat zij door de bomen (schuil gelegenheden) de vis niet kunnen vinden.

Om het verhaal compleet te maken een lijstje van het voedingspatroon van verschillende locaties, seizoenen.

Opmerkingen
Natuurlijk geeft bovenstaande tabel geen uitputtend overzicht, maar de tendens is duidelijk waarneembaar. Je zal er zeker geen runderhart of vismix tegenkomen. De wildvang discusvis heeft het niet makkelijk in de natuur. Maar onze wildvang discusvis heeft het ook niet makkelijk in onze aquaria. Afgezien van het transport en nieuwe leefomgeving, heeft de wildvang discusvis een groot aanpassingsvermogen nodig. De waterwaarden zijn niet hetzelfde en het voedsel is ook anders. Hoe goed wij ook ons best doen, het is echt een overlevingsstrijd die de wildvang
discusvis moet leveren.

Dat is ook de reden dat er bij de aquarianen weinig wildvang discusvissen te vinden zijn. Begrijp mij niet verkeerd, ik ben niet tegen wildvang (discus)vissen maar ik vind dat deze vissen in de natuur moeten blijven. Er zijn voldoende gekweekte vissen te koop die beter aangepast zijn aan onze omstandigheden. Maar als gewoonlijk zullen er altijd mensen zijn die behoefte hebben aan het origineel.