Top 5 aanschaftips voor de discusliefhebber

In het artikel ‘Top 5 fouten bij het houden discusvissen!’ kunt u lezen wat de gevolgen kunnen zijn wanneer u de discusvissen niet optimaal verzorgt. In dit artikel ga ik het hebben over het selectieproces voor het aanschaffen van gezonde en mooie discusvissen!

Over het algemeen is het aanschaffen van discusvissen een persoonlijke zoektocht naar de speld in de hooiberg. Bijna iedere discusliefhebber wil de mooiste en de grootste discusvis hebben en het liefst een groep op wedstrijdkwaliteit. Ik ga deze illusie maar gelijk uit de weg helpen. Dergelijken discusvissen zijn erg zeldzaam, waarbij de gunfactor voor het verkrijgen ervan een belangrijke rol speelt! Voordat ik kan beginnen met de vijf aanschaftips moet ik u eerst vertellen hoe de kweker zijn discusvissen selecteert en welke kwaliteitsnormen er zijn. Met deze achtergrondinformatie kan de zoektocht naar de gewenste discusvissen een stuk realistischer worden. Niet dat dit veel uitmaakt, want de mooiste vissen blijven zeldzaam, maar met een beetje huisvlijt kan je met weinig geld toch aan de mooiste discusvissen komen!

De selectie- en kwaliteitsnormen van de kweker

De uitmuntende discusvissen zijn erg belangrijk voor de discuskweker omdat hij daarmee de genenpool van zijn visbestand kan verbeteren. Om stabiele vissen met de gewenste eigenschappen te verkrijgen heeft de kweker meerdere generaties vissen nodig. Wanneer wij naar uiterlijke kenmerken van een discusvis kijken, dan valt het op dat de beoordelingscriteria een scala aan mogelijkheden biedt. Over het algemeen worden discusvissen in de volgende klassen ingedeeld: Vlakke kleur, Streeppatroon, Patroon, Stippen, Wildvang, Ongedefinieerd

• 

• 

• 

• 

• 

• 

Details-van-een-gezonde-discusvis-versie-d

Naast deze klassenindeling worden de vissen op specifieke kenmerken beoordeeld, zoals grootte, vorm, kleur, ogen, bek, keel, kieuwdeksel, enz.

Lees meer over:

• Waaraan herken je een gezonde discusvis?
• Specifieke variaties van discusvissen

Voor de kweker betekent het dat hij de discusvissen op een scala aan criteria moet beoordelen. Dit proces is niet alleen tijdrovend maar vergt de nodige kennis van de genenlijnen van de vissen. In onderstaande illustratie probeer ik het selectieproces te verduidelijken met een nieuwe roodblauwe kleurschakering. In dit theoretische voorbeeld starten wij met perfecte rood en blauwe discusvissen uit een stabiele genenlijn.

Erfelijkheidsleer-discusvissen-versie-d

De eerste generatie jongen wordt ook wel de F1 generatie genoemd, de tweede F2 en de derde F3, enz. Bij de eerste generatie F1 discusvissen krijgen alle discusvissen 50% van de erfelijke kenmerken van beide ouders. In dit voorbeeld krijgen de discusvissen een blauwe voorkant en een rode achterkant omdat dit de illustratie vereenvoudigd. In de praktijk moet de kweker ook rekening houden met de verbeterpunten. Niet alle ouders zullen perfect zijn, en soms moet men met ‘mindere’ discusvissen inkruisen omdat zij wel de ontbrekende eigenschappen bezitten. Of het nu om de vorm van de discusvis gaat of het gewenste kleurenpatroon, de ouders moeten elkaar altijd complementeren.

Nu heeft een kweekkoppel niet het eeuwige leven met als gevolg dat er een back-up gewenst is. Elke generatie discusvissen heeft ongeveer 1,5 tot 2 jaar nodig om geslachtsrijp te worden. Als je bedenkt dat een stabiele kleurschakering ontwikkeling 6 tot 8 jaar kan duren, dan mogen wij het selectieproces gerust een langetermijninvestering noemen. Bij de grote kwekerijen wordt er met meerdere koppels en genenlijnen gekweekt om zo de continuïteit van de nieuwe kleurschakering te waarborgen. Het vervelende is dat bij de F2 generatie jongen zij ook de dominante eigenschappen van oorspronkelijke ouders bezitten. Het resultaat is dat 25% van alle discusvissen geheel rood zijn, 25% geheel blauw en 50% heeft de gewenste roodblauwe kleurverdeling.

Gaan wij met de F2 generatie kweken dan wordt de spoeling van de roodblauwe discusvissen nog kleiner. Toch heeft deze generatie het beoogde resultaat opgeleverd. Er is een stabiele roodblauwe genenlijn gecreëerd waarmee de kweker verder kan kweken. De zogenaamde ‘ongewenste’ rode en blauwe discusvissen worden als reguliere discusvissen verkocht in de kleurschakering rood en blauw.

Nu ontstaan er bij elke nieuwe generatie discusvissen kleine kopieerfoutjes in de genenpatroon met als gevolg dat er kleine variatieverschillen op het thema ontstaan. Dit betekent voor de kweker dat hij op een gegeven moment foutjes moet corrigeren met een betere genenlijn. Soms is het noodzakelijk om terug te vallen op de wildvang discusvissen zodat men met verse genenlijnen kan beginnen. Het zal hopelijk duidelijk zijn dat deze optie niet de snelste methode is.

Standaardafwijking

Wanneer wij de samenstelling van een ‘stabiele’ kleurschakering bekijken, dan voldoet 68,2% aan de gestelde gemiddelde norm. De tweede categorie wijkt 13,6% af van het gemiddelde dat zowel positief als negatief kan zijn. Vissen die tot de categorie slechte tot zeer slechte behoren en niet voldoen aan de norm van gezonde vissen, worden bij de kweker op een nette manier geëuthanaseerd.

Grafiek-standaardafwijking-versie-d

De standaardafwijking is een begrip in de statistiek. Het is een maat voor de spreiding van een variabele, van een verdeling of een populatie.

De categorie zeer goed en uitmuntend zijn de discusvissen die wij het liefst in ons aquarium willen. Het vervelende is dat dit ook de discusvissen zijn waarmee de kweker verder mee wil kweken. Deze categorie discusvissen zijn schaars tot zeer schaars met als gevolg dat de prijzen behoorlijk stijgen. De categorie uitmuntend moet u zien als potentiële wedstrijdvissen. Op het hoogste niveau mogen deze discusvissen theoretisch gezien geen gebreken vertonen! Of de jury het daarmee eens is, is een ander verhaal.

De standaardafwijking geldt voor alle (discus)vissen en kwekers

Welke type discuskwekers zijn er?

Je hebt beroepskwekers, hobbykwekers en gelegenheidskwekers. Elke categorie heeft zo zijn eigen selectiecriteria en kwaliteitsnormen ontwikkeld. Binnen elke groep zijn grote verschillen waarneembaar qua productiegrootte en kwaliteitsnormen.

De gelegenheidskwekers zijn aquariumliefhebbers waarbij de discusvissen een zekere nesteldrang ontwikkelen. Dit liefdesspel is een fascinerend schouwspel dat grote gevolgen kan hebben. Een nest jonge discusvisjes lijkt leuk maar als je een paar honderd jonge discusvisjes moet verzorgen dan is de lol er snel van af. Omdat de leefomstandigheden in het gezelschapsaquarium snel verslechteren, overleven de meeste jongen het niet. Een aantal van deze aquariumliefhebbers wil toch de stap wagen om een nest jongen groot te trekken. Een kweekbak voor het discuskoppel is de eerste stap naar een fascinerende hobby.

De hobbykwekers kunnen uiteraard niet concurreren met grote aantallen en verscheidenheid aan kleurschakeringen. Wat erg jammer is dat hobbykwekers zelden met zuivere genenlijnen kweken. Dat is begrijpelijk omdat dergelijke discusvissen erg kostbaar zijn en het bovendien jaren duurt voordat de hobbykweker een mooie kweeklijn kan ontwikkelen. Over het algemeen wordt er met ‘matige’ discusvissen gekweekt met als gevolg dat de kwaliteitsnormen lager liggen. Begrijp mij niet verkeerd, deze jongen kunnen prachtige discusvisjes zijn maar je kan ze zelden in een ‘echte’ categorie indelen. Je mag deze discusvissen ook vergelijken met de bastaardvissen of het vuilnisbakkenras. Natuurlijk zijn er hobbykwekers die op topniveau kunnen kweken, maar deze zijn eigenlijk te schaars om de kwaliteitsnormen van de hobbykwekers te verhogen.

De beroepskweker is eigenlijk een gepassioneerde aquariumliefhebber met een uit de hand gelopen hobby! Discusvissen kweken is geen 9 tot 5 klus maar eentje van 24×7! Het grootste probleem is om zo kostenefficiënt mogelijk te kweken waarbij het dierenwelzijn en de kwaliteitsnormen de belangrijkste factoren zijn. Natuurlijk zijn er grote verschillen. Zo kan bijvoorbeeld Diskuszucht Stendker 25 naast verschillende kleurschakeringen ook grote aantallen leveren. Daarentegen kan Diskuszucht Piwowarski maar 11 kleurschakeringen leveren uit een beperkte voorraad. Toch zijn deze bekende Duitse kwekers geen concurrenten van elkaar omdat zij elk een ander marktsegment bestrijken. De laatste twee decennia hebben Aziaten een scala aan kleurschakeringen ontwikkeld met de mooiste namen. Qua kwaliteitsnormen leveren alle beroepskwekers een goede tot zeer goede kwaliteit discusvissen omdat ook in deze beroepssector alleen de besten kunnen overleven.

De prijsverschillen

Het kweken van discusvissen is een tijdrovende aangelegenheid die de nodige kosten met zich mee brengt. Door de grootschaligheid kunnen de beroepskwekers de kosten enigszins drukken, maar uiteindelijk heeft alles zijn prijs. Om het verkopen van discusvissen te vereenvoudigen worden de discusvissen in verschillende grootte aangeboden. Het is uiteindelijk het vraag- en aanbodprincipe dat de prijs bepaalt.

Er zijn kleurschakeringen die veel meer kosten dan de overige kleurenschakeringen. Maar je hebt ook kleurschakeringen die alleen vanaf een bepaalde grootte verkrijgbaar zijn, omdat bij de vissen pas op latere leeftijd het kleurpatroon zichtbaar wordt. Wens je Jumbo discusvissen met een nieuwe keurschakering, dan is de kans groot dat je meer dan een jaar moet wachten op de levering. De uiteindelijke verkoopprijs bij de detailhandel is weer sterk afhankelijk van het inkoopbeleid en de exploitatiekosten van het bedrijf. Over het algemeen worden discusvissen per thermobox besteld. Afhankelijk van de grootte van de discusvissen passen er een X aantal discusvissen in een thermobox.

De transportkosten per thermobox kunnen de uiteindelijke verkoopprijs bij de detailhandel behoorlijk beïnvloeden. Een thermobox verzenden naar de detailhandel kan een dure aangelegenheid worden. Wanneer detransportkosten per discusvis zijn uitgerekend, dan kan het enkele euro’s per discusvis zijn maar ook honderden euro’s wanneer deze per vliegtuig wordt vervoerd.

Discusvis grootte (cm)	5	6,5	8	10	12	14	15-17	Jumbo
Maximaal aantal zaken per thermobox	12	12	20	20	20	8	5	4
Aantal vissen per zak	5	3	1	1	1	1	1	1
Maximaal aantal vissen per thermobox	60	36	20	20	8	8	5	4

Hoe je het ook bekijkt, discusvissen zijn geen goedkope vissen. Als hobbykweker kwam ik al snel tot de conclusie dat de beroepskwekers geen overdreven prijsbeleid hanteren. Als hobbykweker kan ik niet voor dat bedrag kweken, zelfs wanneer ik de arbeidskosten niet mee reken. Dat een hobby geld mag kosten dat begrijp ik, maar het moet wel leuk blijven.

Tip 1. Bepaal je budget voordat je discusvissen wilt houden

De aanschafkosten van discusvissen zijn relatief hoog ten opzichte van de gemiddelde zoetwater aquariumvis. Discusvissen zijn grote vervuilers die door hun snelle metabolisme zeven keer per dag hun eigen gewicht aan afvalstoffen uitscheiden. Aangezien zij relatief veel kwaliteitsvoer verslinden, eisen zij ook nog zuiver water waardoor de onderhoudskosten en werkzaamheden over het algemeen worden onderschat. Over de huisvesting en groepsgrootte van het discusaquarium zijn de meningen erg verdeeld. De richtlijn van 50 liter water per discusvis wordt over het algemeen als vuistregel gehanteerd. Het enige wat men al te graag vergeet is dat het om effectieve bewegingsruimte gaat! Omdat eventuele aanpassingen het budget behoorlijk kunnen beïnvloeden is het vooraf controleren of de waterwaarden en huisvesting geschikt zijn voor het houden van discusvissen geen overbodige luxe.

Intermezzo
De herkomst van de richtlijn van 50 liter water per discusvis heb ik niet kunnen achterhalen. Het eerste probleem was dat men er verschillende normen op nahield. De beroepskwekers en biologen hanteren andere normen dan de hobbyisten. Zo heeft de beroepskweker zijn aquaria optimaal aangepast voor de beste kweekresultaten. Bij de hobbyisten waren vooral de beschikbare ruimte en hardware de belangrijkste criteria. Eén ding waar alle partijen het mee eens zijn, is dat discusvissen groepsdieren zijn die het beste in grote groepen gehouden kunnen worden. Natuurlijk moet er voldoende bewegingsruimte aanwezig zijn, maar dat is mede afhankelijk van de leeftijd van de vissen.

Aanbevelingen Diskuszucht Stendker GmbH & Co. KG.:

1. Discuskweek (paartje)
   Aanbevolen aquariumgrootte: 150 liter (60 cm x 50 cm x 50 cm)
2. Discuspaar met bijvissen in een beplant aquarium
   Minimale aquariumgrootte: 180 liter (100 cm x 40 cm x 45 cm)
   Aanbevolen aquariumgrootte: 250 liter (100 cm x 50 cm x 50 cm)
3. Discuskweek respectievelijke groepsverhouding
   Voor het kweken van een discusgroep van tenminste 10 dieren!
   Minimale aquariumgrootte: 180 liter (100 cm x 40 cm x 45 cm)
   Voor 10 volgroeide dieren is de minimale aquariumgrootte: 300 liter
4. Groepsverhouding in een beplant aquarium met bijvissen
   Voor 10 volgroeide discusvissen inclusief bijvissen en planten.
   Minimale aquariumgrootte: 400 liter.

Opmerkingen
Bij jongen discusvissen geeft Stendker een richtlijn op van 18 liter water per discusvis en voor volwassen discusvissen is de richtlijn 30 liter per discusvis.

Aanschaf- en onderhoudskosten discusvissen

Qua exploitatiekosten maakt het niet uit of je jonge discusvisjes koopt of oudere omdat de uiteindelijke prijsverschillen minimaal zullen zijn. Stel dat een 5 cm discusvisje bij de beroepskweker €10,00 kost en een 15 cm discusvis €100,00 (gemiddelde inkoopprijzen 2018 voor de detailhandel exclusief verpakking en transportkosten). In dit voorbeeld is er een leeftijdsverschil van 10 maanden wanneer de discusvissen onder ideale leefomstandigheden opgroeien. Als je de onderhoudskosten per maand uitrekent, dan kost het discusvisje voor de beroepskweker €9,00 per maand. Natuurlijk zijn er mensen die het voor minder geld kunnen, maar dan worden niet alle kosten doorberekend. Zelfs wanneer je de kosten met twee derde kan verminderen, dan kost het houden van een aanbevolen groep van 10 discusvissen €360,00 per jaar. Het enige financiële voordeel van jonge discusvissen kopen is dat de aanschafkosten relatief laag zijn!

Inrichting aquarium

Uit de praktijk is gebleken dat de meeste mensen een bestaand aquarium ombouwen tot discusaquarium. Je komt bedrogen uit als je denkt dat je een beplant gezelschapsaquarium eenvoudig kan ombouwen tot een discusaquarium door alleen de watertemperatuur te verhogen naar 29-30 °C. De meeste waterplanten kunnen slecht tegen deze hoge temperaturen met als gevolg dat zij slecht groeien of afsterven. Hetzelfde geldt voor een groot aantal populaire aquariumbewoners. Omdat discusvissen van een rustige leefomgeving houden, moeten dus de bijvissen dit ook uitstralen! Als laatste is een onderhoudsvriendelijke aquarium(bodem) gewenst!

Als wij het gaan hebben over de opstartkosten van een discusaquarium, dan moeten wij eerst weten welk soort aquarium wij wensen. Wordt het een natuurgetrouwe biotoop of een beplant aquarium met discusvissen. Natuurlijk zijn er meer mogelijkheden zoals een kweekbak voor het koppel en een uitzwemaquarium voor het grootrekken van discusvissen. Hoe je het ook bekijkt, elk type discusaquarium heeft zijn specifieke hardware wensen (lees eisen). Het is dus erg belangrijk dat je vooraf de juiste hardware keuze maakt omdat achteraf aanpassen niet de goedkoopste oplossing is.

Intermezzo
Als beginnende discusliefhebber heeft mijn gezelschapsaquarium een ware metamorfose ondergaan en het ombouwen naar een goed werkend discusaquarium heeft mij de nodige kopzorgen gekost. Een gebrek aan kennis en eerlijke adviezen was de reden van een slechte start. Als beginnende discusliefhebber wil je graag horen dat het houden van discusvissen niet veel anders is dan een gezelschapsaquarium. Als grondbeginsel is dat waar, maar dan moet je ook de kleine lettertjes lezen. Met de juiste inrichting van het aquarium en het juiste filtersysteem wordt 95% van de problemen opgelost. De overige 5% moet je besteden aan extra onderhoud (water verversen) en het vergaren van achtergrondinformatie over het houden van discusvissen.

Filtersysteem en waterwaarden

Ook het filtersysteem krijgt het moeilijk door de verhoogde vervuilingsgraad van de discusvissen. De meeste interne en kleine externe filtersystemen kunnen deze vervuiling slecht verwerken met als gevolg dat de waterwaarden snel achteruit gaan. In het gunstigste geval kan door meer onderhoud te plegen het geheel in bedwang gehouden worden, maar de meeste mensen kiezen voor de gemakkelijkste weg. Zij stoppen met het houden van discusvissen omdat de aanpassingen te duur worden of dat het onderhoud te veel tijd gaat kosten.

Welk filtersysteem je ook kiest, je moet bij een discusaquarium meer onderhoud plegen dan bij een sterk beplant gezelschapsaquarium. Een externe bioloog heeft de voorkeur en in theorie zou één onderhoudsbeurt per week met 20-30% waterverversing voldoende moeten zijn. Uit de praktijk is gebleken dat dit bij de gemiddelde discusliefhebber zelden het geval is.

Als laatste kostenpost mag je de aanpassingen van de waterwaarden niet vergeten. Controleer vooraf de waterwaarden van het drinkwater omdat deze geschikt moeten zijn om discusvissen te houden. Is dit niet het geval dan zit er niets anders op dan deze aan te passen. Drinkwater geschikt maken voor discusvissen kan een dure aangelegenheid worden als u het water moet zuiveren. Soms is het mogelijk om waterverbeteraars te gebruiken bij kleine aanpassingen en in het ergste geval is een omgekeerde osmose installatie nodig om het water echt te zuiveren. Het grootste nadeel van een osmose apparaat is dat er voor 1 liter osmosewater zo’n 4 liter leidingwater nodig is. De overige 3 liter wordt gebruikt voor het spoelen en komt vrij als restwater.

Begrijp mij niet verkeerd, het houden van discusvissen is een prachtige hobby die geld mag kosten, maar met de juiste voorbereidingen en hardware had ik aardig wat geld en ergernis kunnen besparen. Omdat het kopen van discusvissen maar een deel van de totale kosten dekt, is het dus erg belangrijk dat je vooraf het budget bepaalt
Lees meer over:

• Wat kan ik mijn discusvissen te eten geven en hoe vaak moet ik voeren?
• Aquariumplanten voor een discusaquarium
• Filterzand als aquarium bodembedekking
• Bijvissen voor het discusaquarium
• De filosofie van het water verversen
• Juwel Vision 450
• Waterwaarden en de problemen

Tip 2. Koop de discusvissen bij een goede aquariumspeciaalzaak of beroepskweker

Deze open deur intrappen is moeilijker dan je denkt. Discusvissen verkopen en onderhouden is een vak apart! De meest gehoorde klacht van de gevorderde discusliefhebber is dat hij moeilijk aan mooie en gezonde discusvissen kan komen. In de inleiding kon u lezen hoe de kweker zijn discusvissen selecteert en dat uitmuntende discusvissen erg zeldzaam zijn. Gelukkig worden de meeste discusvissen via detailhandel gekocht waardoor een zekere kwaliteit wordt gegarandeerd. Rechtstreeks bij de beroepskweker kopen moet u als een uitzondering beschouwen omdat zij meestal niet aan particulieren verkopen.

De tijd dat wij (discus)vissen alleen bij de betere aquariumspeciaalzaak konden kopen ligt ver achter ons. Tegenwoordig kan je (discus)vissen en aquariumbenodigdheden ook bij de tuincentra, bouwmarkten en via het internet verkrijgen. Sociale media zoals: Facebook, Twitter en Marktplaats hebben een speciale rol gekregen bij het verkopen en promoten van (discus)vissen. Voor de hobbykwekers is Marktplaats een zegen maar voor de detailhandel is het een doorn in het oog.

De detailhandel bestelt zijn discusvissen meestal via een groothandel of rechtstreeks bij de beroepskweker. Als de kweker de bestelling binnen krijgt dan zal kweker een X aantal willekeurige discusvissen van de gewenste grootte en kleurenschakering op transport zetten. De beste klanten van de kweker kunnen soms een verzoek indienen zodat zij discusvissen krijgen met bepaalde kenmerken, maar dan gaat het meestal om enkele discusvissen! Het is soms mogelijk om aan zeer goede discusvissen te komen, maar voor deze vissen betaal je dan wel een uitzonderlijke hoge prijs. Bovendien is het de gunfactor van de kweker die bepaalt of de detail- of groothandel de vissen krijgt.

Intermezzo
Discusvissen van uitmuntende kwaliteit worden niet alleen voor de kweek maar ook als PR materiaal gebruikt tijdens internationale of lokale wedstrijden. In theorie kan iedereen aan dergelijke wedstrijden deelnemen zolang men maar bereid is om het inschrijfgeld te betalen. Bij internationale wedstrijden kunnen de transport- en verblijfskosten behoorlijk oplopen als je niet in het organiserende land woont met als gevolg dat er maar weinig particulieren meedoen aan dergelijke wedstrijden.

Het deelnemen aan internationale wedstrijden is ook voor de kweker een dure aangelegenheid met als gevolg dat zij meestal een vertegenwoordiger uitzoeken in het desbetreffende land. In samenwerking met de vertegenwoordiger of de detailhandel probeert de kweker de kosten te drukken. Dit betekent voor de vertegenwoordiger of de detailhandel dat het een prestige project wordt om de beste kwekers te vertegenwoordigen. Op deze wijze kan de detailhandel pronken met de mooiste discusvissen en de kweker kan weer pronken dat hij de mooiste discusvissen kweekt. Als je bedenkt dat er in Europa honderden verkooppunten zijn, dan wordt de kans dat jouw aquariumspeciaalzaak deze wedstrijdvissen kan bemachtigen wel heel klein.

Als ik naar de detailhandel kijk dan zie ik dat de detailhandel gezonde discusvissen krijgt. Het vervelende is dat de meeste aquariumspeciaalzaken discusvissen een lastig product vinden. De discusvissen zijn relatief duur en de klanten zijn veeleisend wat betreft selectie. De persoonlijke voorkeur en de vele kleurschakeringen maken het inkoopbeleid alleen maar moeilijker. Het is veel makkelijker om 1000 neontetra’s te verkopen dan één discusvis. Bij neontetra’s is alleen de verkoopprijs relevant omdat een verdere selectie niet mogelijk is. Omdat het groepsdieren zijn worden de neontetra’s meestal tegen gereduceerde prijzen aangeboden!

Bij discusvissen wordt het principe van groepsdieren snel gekannibaliseerd om de totale verkoopprijs te drukken. Dat dit negatieve gevolgen kan hebben wordt maar al te graag genegeerd. Voor de beginnende discusliefhebber is de verkoopprijs de belangrijkste factor en de gevorderde discusliefhebber kent zijn wensen maar wil meestal de hogere prijzen niet betalen. Het gevolg is dat de detailhandel hoofdzakelijk jonge discusvissen bestelt om een zekere omzet te garanderen. De volwassen discusvissen worden sporadisch besteld omdat deze lastig te verkopen zijn!

Het grootste probleem voor de detailhandel is de verzorging en de huisvesting van de discusvissen. Het verzorgen van discusvissen vergt de nodige kennis en aanpassingen van de detailhandel. Discusvissen zijn groepsdieren waarbij het groepsgedrag gestimuleerd moet worden. Het komt te vaak voor dat discusvissen weken of maanden in te kleine aquaria en/of groepen vertoeven. Vooral jong discusvissen moeten regelmatig gevoerd worden omdat zij in de groei zijn. Met drie keer per dag voeren kan de winkel ze in leven houden maar daar is alles mee gezegd.

De vissen bij de detailhandel worden meestal na sluitingstijd gevoerd omdat de detailhandel niet de tijd heeft om ze overdag te voeren. Ik ken genoeg aquariumspeciaalzaken die in theorie drie keer per dag voeren maar in de praktijk is het een ander verhaal. Wat je niet mag vergeten is dat het de primaire taak van de verkoper is om aquariumvissen en aquariumbenodigdheden te verkopen. De overige taken zoals het verstrekken van informatie en het plegen van onderhoudswerkzaamheden zijn ondergeschikt aan de verkoop en dragen nauwelijks bij aan de omzet.

Als de discusvissen goed worden verzorgd dan zwemmen de discusvissen van verschillende kwekers in aparte aquaria met hun eigen filtersystemen en schepnetjes. Om kruisbesmettingen te voorkomen mogen de discusvissen niet in contact komen met water uit andere aquaria. Aquariumplanten en andere aquariumbewoners kunnen ongewenste parasieten en bacteriën bevatten die de discusvissen verzwakken. Ook het personeel moet goed op zijn hoede zijn omdat zij naast het ontsmetten van de schepnetjes ook hun handen moeten ontsmetten.

De discusvis wordt ook wel de koning van de amazonevissen genoemd. Helaas krijgen discusvissen zelden de gewenste behandeling. Het gevolg is dat de gezonde discusvissen van de kweker binnen de kortst mogelijk tijd wegkwijnen. Nu zal ik met deze opmerkingen over de detailhandel geen vrienden maken. Natuurlijk zijn er detailhandels te vinden die serieus hun beroep uitoefenen, maar ik heb te vaak gezien dat de discusvissen het heel slecht hadden.

Een echt advies waar je de discusvissen moet kopen is er niet. Een beoordeling blijft een momentopname en ik heb (discus) aquariumspeciaalzaken met een goede reputatie de mist in zien gaan waarbij het complete discusvissen bestand werd afgeschreven. Maar ik ken ook bouwmarkten die discusvissen verkopen en die de vissen met respect behandelen. Toch kan je als klant eenvoudig achterhalen of discusvissen goed worden verzorgd. Het is een kwestie van observeren en vragen stellen.

Observeren:

• De discusvissen moeten nieuwsgierig zijn en niet verscholen zitten en in een hoekje.
• Donker gekleurde discusvissen met geknepen vinnen betekenen meestal dat de discusvissen zich bedreigd of niet lekker voelen.
• De grootste discusvissen kunnen van de vorige lichting zijn.
• Kleine discusvissen met relatief grote ogen hebben een groeiachterstand opgelopen.
• De discusvissen moeten goed doorvoed zijn en direct op het voer afkomen.

Vragen:

• Wie is de kweker?
• Hoe lang zitten de discusvissen in dit aquarium?
• Hoe vaak worden de discusvissen gevoerd?
• Wat krijgen de discusvissen te eten?
• Wat zijn de gewenste waterwaarden?

Heeft u weinig of geen ervaring met discusvissen dan is een second opinion van een ervaren discusliefhebber geen slechte keuze!

• 

• 

• 

Tip 3. Selecteer de juiste kweker en de grootte van de discusvissen

Discusvissen worden in verschillende grootte verkocht met als gevolg dat de prijzen stijgen naarmate de discusvissen groter worden. Voor startende discusliefhebbers is 10-12 cm de minimum aanbevolen grootte. Vanaf deze grootte nemen de discusvissen genoegen met drie maaltijden per dag. Als alles goed gaat dan zullen deze 6 à 9 maande oude discusvissen na één jaar de maximale grootte bereiken. Het groottrekken van deze discusvissen blijft een uitdaging die elke misstap van de eigenaar accentueert.

Tegenwoordig worden discusvissen vanaf 3 cm grootte aangeboden. Dergelijke discusvisjes hebben veel verzorging nodig en zijn eigenlijk niet geschikt voor een ingericht aquarium. Als u bereid bent om overdag om de twee uur te voeren en dagelijks water te verversen dan is dit een leuke uitdaging voor een kale kweek- of uitzwemaquarium!

Toch heeft het aanschaffen van jonge discusvisjes van 3-5 cm zijn voordelen. Je kan zonder grote investeringen toch aan jonge discusvissen komen. De lastigste en duurste periode van het kweken van discusvissen zoals het selecteren van koppels en het groottrekken van het nest worden door de kweker gedaan. Het vervelende is dat je niet in kunt inschatten hoe de discusvissen zich op latere leeftijd ontwikkelen, maar dit geldt ook voor de kweker!

Jonge vissen zijn haast kleurloos!
(met uitzondering van enkele Aziatische kleurschakeringen)
Pas na drie à vier maanden begint de discusvis kleur te bekennen.

Nu heeft het aanschaffen van eenjarige discusvissen ook zijn voordelen, de discusvissen zijn ongeveer 14 cm groot en hun vorm en kleurenpracht zijn bijna volledige ontwikkeld. Met andere woorden, je weet wat je koopt en er zijn weinig verrassingen te verwachten. Het duurt nog een half jaar voordat zij hun uiteindelijke grootte van 18 à 19 cm hebben bereikt. Als je geluk hebt kunnen deze discusvissen nog doorgroeien tot XL Jumbo’s.

De meeste mensen denken dat ze het beste dezelfde maat discusvissen moeten kopen die al in hun aquarium zwemmen. Ik moet toegeven dat het wel de mooiste uitstraling geeft maar het is geen juiste weergave van de natuur. Zolang de groep maar groot genoeg is zullen de leeftijdsverschillen geen problemen opleveren! Hoe je het ook bekijkt, het aankoopbeleid van discusvissen wordt hoofdzakelijk bepaald door het budget.

Nu heeft elke kweker zijn eigen specialiteit wat betreft kleurschakeringen. Zo kan bijvoorbeeld een Red Turquoise discusvis van de ene kweker andere uiterlijke kenmerken accentueren dan bij een andere kweker. Als je de kwekers goed kent dan kan je de handtekening van de kweker goed herkennen in de discusvissen. Wat jij de mooiste kenmerken vindt blijft een persoonlijke keuze.

• 

• 

• 

In theorie maakt het niet uit wie de kweker van de discusvissen is. Het wordt wel aanbevolen om het bij één bepaalde kweker/leverancier te houden omdat dit de kans verkleint op nadelige gevolgen van een kruisbesmetting. Nu is het niet altijd mogelijk om de kweker van de discusvissen te achterhalen. In dit geval zit er niets anders op dan de naam van de kleurenschakering als indicatie bron te gebruiken.

Wildvang discusvissen

Natuurlijk zijn er uitzonderingen op de regels. Zo worden wildvang discusvissen niet gekweekt maar gevangen uit de natuur. Zowel de visser als de in- en exporteur van discusvissen hebben een belangrijke rol in dit proces. Discusvissen vangen is een arbeidsintensief proces waarbij de vissen niet mogen beschadigen. Voordat de discusvissen op transport worden gezet moeten de discusvissen een quarantaine periode doorstaan. Tijdens deze periode mogen de discusvissen aansterken en worden zij eventueel medisch behandeld tegen schimmel, bacteriële en parasitaire infecties.

Omdat ze lastiger te houden zijn en er een beperkt aanbod is in aantallen en kleurschakeringen is zowel de vraag als het aanbod naar wildvang discusvissen niet heel erg groot. Daarnaast is het best moeilijk om aan mooie wildvang exemplaren te komen omdat deze vissen in de natuur geen gemakkelijk leven hebben gehad. Tel alle nadelen bij elkaar op en dan kom je snel tot de conclusie dat dit alleen voor de echte discus experts is weggelegd. Nu is het houden van deze wildvang exemplaren al een zeer specialistische aangelegenheid, maar het kweken met deze vissen is nog lastiger. Als alternatief wordt vaak de eerste generatie F1 discusvissen als semi wildvang discusvissen aangeboden, maar om eerlijk te zijn zijn dit gewoon nakweek discusvissen die in verband met de waterwaarden moeilijk te houden zijn.

Tip 4. Koop alle discusvissen in een keer

Het aanschaffen van een groep discusvissen is een spannende aangelegenheid die de nodige risico’s met zicht meebrengt. Afgezien van de financiële risico’s moet u ook rekening houden met bacteriële, virale en parasitaire besmettingen. Uit de praktijk is gebleken dat de meeste risico’s ontstaan na het toevoegen van nieuwe aquariumbewoners!

Wat men vaak vergeet is dat aquariumplanten ook ongewenste gastheren kunnen bevatten. De kans is weliswaar klein bij nieuwe planten, maar planten uit een ander (discus)aquarium kunnen nadelige gevolgen hebben voor je discusvissen. Nu kan je overwegen om een quarantaine periode van 40 dagen aan te houden voor de nieuwe (discus)vissen, maar de meeste mensen hebben zelden de benodigde hardware en kennis in huis om dit doeltreffend te kunnen afronden. Zelfs na een geslaagde quarantaine periode zijn de nadelige kruisbesmetingen nooit volledig te voorkomen. Wel kunnen wij de risico’s verminderen maar ‘in het verleden behaalde resultaten bieden helaas geen garantie voor de toekomst.’

Voor de mensen die ‘echt’ een nieuw discusaquarium opstarten zijn de risico’s van een bacteriële, virale en parasitaire besmettingen het kleinst. Zolang zij maar alle discusvissen in een keer aanschaffen! Met als randvoorwaarden dat de discusvissen van dezelfde kweker afkomstig zijn, dezelfde kleurschakering hebben en van dezelfde lichting zijn. Dit zijn voorwaarden die zelden worden opgevolgd omdat dit voor de meeste mensen financieel gezien geen reële optie is.

Nu zijn er genoeg discusliefhebbers die verschillende kleurschakeringen in hun aquarium willen of hun visbestand willen uitbreiden. De kans op nadelige kruisbesmettingen wordt alleen maar groter wanneer je vissen van verschillende herkomst mengt. Wat wij niet mogen vergeten is dat een groot aantal bijvissen uit de natuur afkomstig is met als gevolg dat nadelige kruisbesmettingen alleen maar groter worden.

Nu ken ik genoeg discusliefhebbers die hun (discus)vissen van verschillende herkomst zonder enige voorbereiding bij elkaar plaatsen. Gelukkig gaat het in de meeste gevallen goed. Een deel van de probleemgevallen komt met de schrik vrij omdat zij achteraf de juiste maatregelen (medicatie) hebben getroffen. Toch gaat het soms goed fout in deze gevallen en dan is het een kwestie van uithuilen en de financiële risico’s accepteren.
Leest meer over:

• Discuspest blijft een mysterie (kruisbesmetting)
• Kruisbesmetting bij discusvissen behandelen
• Quarantaine

Tip 5. Gebruik hetzelfde voer wat de kweker of detailhandel gebruikt

Discusvissen kopen en acclimatiseren (overwennen) naar het nieuwe aquarium is de eerste stap naar een nieuwe uitdaging. De discusvissen moeten eerst de stress verwerken van de laatste verhuizing en moeten zich dan ook nog veilig voelen in de nieuwe omgeving. Dit kan enkele uren duren maar ook weken wanneer de vissen moeilijk aan de nieuwe situatie kunnen wennen.

Ik heb ooit een groep discusvissen gekocht die bij de minste en geringste wijzigingen in de omgeving als stuiterballen door de bak schoten en zich daarna zich uren verscholen in een hoekje. Het grootste probleem was dat ik de discusvissen moeilijk aan het voer kreeg. Deze vissen waren zo kieskeurig dat 90% van het voer richting het riool ging. Het heeft weken geduurd dat zij gewend waren aan het voerbeleid en de voerkeuze. De eetlust problemen had ik enigszins kunnen voorkomen wanneer ik hetzelfde voer had gebuikt als bij de kweker of detailhandel.

Er is een oud Nederlands spreekwoord dat zegt ‘wat de boer niet kent, dat vreet hij niet’ en dat was in dit geval de juiste diagnose. De gewenning aan de nieuwe voerkeuze zou geen enkel probleem geweest zijn wanneer ik langzaam de nieuwe voerkeuze had toegevoegd aan het bekende voer. Over het algemeen is het eenvoudiger om jonge discusvissen aan het voer te krijgen dan oudere exemplaren. Vooral volwassen discusvissen wennen moeilijk aan de nieuwe voerkeuze. Het wordt stek aanbevolen om hetzelfde voer te gebruiken als bij de kweker of de detailhandel en dan heb ik het over het exacte merk en de uitvoering.

Nu ben ik een voorstander om zo gevarieerd mogelijk te voeren maar met als basis het bekende voer van de kweker/detailhandel. Het bekende voer bevordert niet alleen de eetlust maar geeft een vertrouwd gevoel tijdens de gewenningsperiode in het nieuwe aquarium.
Lees meer over:

• Wat kan ik mijn discusvissen te eten geven en hoe vaak moet ik voeren?
• Voedingswaarde diepvries vissenvoer
• Wat eten discusvissen in de natuur eigenlijk?
• Het acclimatiseren van vissen naar je eigen aquarium

Nawoord

Als aquariumliefhebber zijn de juiste voorbereidingen de basis voor een geslaagde hobby. Natuurlijk kunnen wij van de theorie veel leren, maar de juiste keuze maken in de praktijk is veel moeilijker. De persoonlijke voorkeur blijft de drijfveer waarop de hobby is gebaseerd. Wat betreft de persoonlijke voorkeur kan je niet zeggen of iets goed of fout is, maar het is wel belangrijk dat wij voor de aquariumbewoners en planten de juiste voorwaarden scheppen.

Persoonlijk ben ik geen voorstander van opsommingslijsten van praktijktips. Of het nu een top 5, 10 of 100 wordt, de achterliggende gedachte wordt zelden uitgelegd. Wat ik veel belangrijker vind is dat je als lezer het ‘waarom’ uit het artikel kan kristalliseren zodat de korte omschrijving van de tip meer wordt dan een kennisgeving.

Nu moeten wij niet alles zwart-wit zien, want er bestaat namelijk ook een grijs gedeelte dat het verdiepen van kennis noodzakelijk maakt. Deze achtergrondinformatie kunt u onder andere vinden onder de verwijzingen ‘Lees meer over.’ Ik hoop dat u met deze informatie uw eigen top 5 kunt samenstellen opdat onze hobby geen ongewenste uitdaging wordt.